Een groeiend aantal mensen heeft interesse in cohousing, een innovatieve woonvorm waarin de bewoners, naast hun private woonruimte, een grote tuin en gemeenschappelijke ruimtes delen. In Vlaanderen schieten nieuwe projecten als paddenstoelen uit de grond. Een evolutie die wij toejuichen, eens te meer als er ook andere ecologische criteria worden toegepast en de groep bouwheren doordacht omgaat met materiaalkeuze, water- en energiegebruik. We lieten ons oog vallen op Cohousing Project InDruk en stuurden onze reporter op pad voor een interview met Liesje De Smet, één van de toekomstige bewoonsters.

Een dorp in de stad
Cohousing InDruk situeert zich in een oude drukkerij achter de hoek van de Roma, midden in Borgerhout. Op deze plek bouwen 18 gezinnen samen aan hun droom: Een groot cohousingproject dat streeft naar het buurtgevoel van een traditionele dorpskern, maar dan te midden in de stad. Liesje was samen met haar partner al een tijdje op huizenjacht in die buurt.‘We wilden heel graag in de stad blijven wonen, maar misten het groen en het dorpsgevoel. We waren er ons ook van bewust dat veel mensen te groot wonen en een grote afstand hebben ten opzichte van hun buren. Daarom waren we wel gewonnen voor het idee om te cohousen, waarbij je net het omgekeerde doet: kleiner wonen en dichter bij de buren.’ Toen Liesje in de nieuwsbrief van Cohousing Projects las dat er een cohousing project zou worden gerealiseerd in Borgerhout, kwam ze meteen in actie. Ze woonde samen met haar partner een groepsvergadering bij en daags nadien beslisten ze om mee in te stappen.

Liesje De Smet

‘We wilden heel graag in de stad blijven wonen, maar misten het groen en het dorpsgevoel. 

Meer faciliteiten
InDruk is het eerste Cohousing-project op deze schaal in Antwerpen. De 18 gezinnen, waarvan er momenteel al tien gevonden zijn, zullen samen in één gebouw wonen. Liesje zal over een volwaardig eigen appartement beschikken met een terras, gemeenschappelijke ruimtes en een grote gemeenschappelijke tuin. ‘We zijn in de idee moeten groeien om voor dezelfde prijs als een traditionele woning op een kleinere oppervlakte te gaan wonen. Maar we zagen als snel in dat de vele gemeenschappelijke ruimtes waarover we zullen beschikken, zoals een hobbyruimte, een logeerkamer, een grote eetruimte voor familiebezoeken, een grote tuin, een wasplaats en een bergruimte, een groot voordeel zijn. Daarvoor moeten we alvast geen plaats voorzien in onze eigen leefruimte,’ Alle appartementen op de site zullen uitkijken op de grote binnentuin met aan de overkant de gemeenschappelijke delen, die in totaal een oppervlakte hebben van maar liefst 350m².

Niet duurder dan traditioneel wonen
Bij veel kandidaat-bouwers leeft het idee dat cohousing projecten duurder zijn dan traditionele woonvormen. Ook liesje ging ging er aanvankelijk van uit dat de prijs een obstakel zou worden. Maar dat bleek niet zo. ‘De prijs komt overeen met een huis of een groot appartement in de stad. Je mag niet vergeten dat het tevens om een gemiddelde richtprijs gaat voor een volledig afgewerkt appartement. Bij de inrichting van je woning kan je in je materiaalkeuze zo goedkoop gaan als je zelf wil en door zelf te klussen spaar je ook heel wat geld uit. Hierdoor heb je de kostprijs grotendeels zelf in de hand!’ Ook in de toekomst ziet Liesje financieel enkel nog voordelen. Denk maar aan gedeelde kosten voor een internetaansluiting, het gebruik van deelauto’s, groepsaankopen, enzovoort.

‘De prijs komt overeen met een huis of een groot appartement in de stad.’

De groep beslist
Voor de realisatie van het project krijgen de toekomstige bewoners begeleiding van Cohousing Projects, een coöperatie die groepen begeleidt die samen willen wonen. Liesje maakte meteen bij haar instap kennis met hun werking. ‘Hun expertise en ervaring is onmisbaar in een project zoals InDruk, wat vrij vernieuwend is in Vlaanderen. Ze sturen de groep, maar nemen geen beslissingen. De groep is bouwheer en maakt alle keuzes zelf.’ Cohousing Projects geeft niet alleen expertise aan bouwheren, overheden en grondeigenaars maar investeert daarnaast ook in geschikte sites voor het ontwikkelen van cohousing projecten.

Duurzaamheid centraal
Samen wonen en zaken delen is op zich al een duurzaam concept. Niet alleen wordt de beschikbare ruimte optimaal gebruikt en het milieu zo weinig mogelijk belast, het bevordert ook de sociale interactie. Volgens Liesje zal de common house een belangrijke rol spelen in haar leven. ‘Ik zal er sowieso vaak rondhangen om mijn was te doen. En ik organiseer graag activiteiten en feestjes voor medecohousers, vrienden, familie en zelfs de buurt.’ Maar Cohousing InDruk gaat nog verder in het duurzame verhaal: In de woonheden wordt er geen beton gebruikt, enkel in de ondergrondse garage, waar het niet anders kan. Voor de bouw van de woningen worden natuurlijke materialen gebruikt, zoals CLT-elementen, houtskelet, papiervlokken- en houtvezelisolatie en minerale pleisters. En ook voor de afwerking worden enkel gezonde materialen gebruikt zoals natuurverven, natuurlijke oliën en beitsen, natuurgips, leem en hout. ‘De groep wilde graag zo energiezuinig en ecologisch mogelijk te werk gaan en dan komt een bio-ecologische architect van pas. Via de drukker, de huidige eigenaar van het pand, kwamen we bij Architecten Atelier Archi4 terecht. Architect Steven Bydekerke en co-architect Mark Depreeuw beschikken over alle kennis en ervaring om dit project in goede banen te leiden.’ Architecten Atelier Archi4 is om die reden door VIBE ook erkend als bouwpartner. 95% procent van hun opdrachten zijn bio-ecologisch. Dat gaat van woningbouw, verbouwingen, school- en industriebouw tot sociale woningen. Ze werken met vernieuwende ecologische technieken en leggen de nadruk op nagroeibare materialen.

Nog volk gezocht!
Momenteel is ongeveer de helft van de appartementen verkocht en is er reeds een grote diversiteit binnen de groep: Jong en oud, alleenstaanden en koppels, met of zonder kinderen. Eind mei 2017 werd de bouwaanvraag ingediend en als alles volgens plan verloopt is Cohousing InDruk eind 2019 klaar!

Heb je interesse in dit project?
Surf dan zeker naar de website www.cohousingprojects.be/borgerhout waar je meer informatie vindt over het project en de infosessies. Je kan ook rechtstreeks contact opnemen met Dries van Cohousing Projects via dries@cohousingprojects.be of via het telefoonnummer 09/278.08.43.

Wil je meer lezen over cohousen?
Rep je dan naar de krantenwinkel want in de september-editie van bouwmagazine ‘Ik Ga Bouwen & Renoveren publiceert VIBE een uitgebreid artikel over alternatieve samenlevingsvormen. VIBE-leden ontvangen dit tijdschrift (zoals steeds) gratis in de bus.