Natuur is het leven in zijn puurste vorm. Door natuurlijke elementen en principes in je bouwprojecten te integreren, creëer je een aantrekkelijke, levendige en gezonde leefomgeving. Tijdens een inspiratiebezoek bezochten we vier toonaangevende projecten in Nederland waar bouwen met de natuur centraal staat. Eerste halte op onze trip: de koffiezaak en co-werkplek Coffeelab in Breda.
Coffeelab is een Nederlandse keten van koffiezaken met vestigingen in Eindhoven, Nijmegen, Den Bosch en Breda. Lianne Bongers van bureau Studio Lime nam het interieurontwerp van deze horecagelegenheden voor haar rekening. Studio Lime ontwerpt duurzame bedrijfsinterieurs waar de natuur en de mens opnieuw met elkaar connecteren. In de ontwerpen die Lianne maakt, staan natuurlijk kleurgebruik, organische vormen, daglicht, frisse lucht en planten centraal. Biophilic design van de bovenste plank. “Hier in Breda combineert Coffeelab een koffiezaak met gedeelde werkplekken. Natuurlijke elementen en toetsen vind je overal in de zaak terug. Gaande van de planten, over het kleur- en materiaalgebruik tot het biodynamische lichtsysteem.”
Het zit in de details
Coffeelab combineert het beste van twee werelden: de levendigheid van de koffiezaak en de rust van de cowerkplek. “In zulke situaties is een goede akoestiek onmisbaar. Daarom zijn de plafonds gemaakt van spuitcellulose, een ecologisch isolatiemateriaal op basis van gerecycleerd krantenpapier. Zo bewaren we de gezelligheid van het koffiehuis én garanderen we dat de co-workers in alle stilte kunnen werken of vergaderen.” Voor de akoestische wandpanelen opteerde Studio Lime voor een houten afwerking. “Een houttoets doet veel in je ontwerp en het is hét natuurlijke materiaal bij uitstek. Interface leverde de duurzame vloerbedekking. De kleuren van de tapijttegels suggereren een mossig bospad.” Zelfs in die details kan je een verwijzing naar de natuur integreren.
Ook het lichtsysteem in Coffeelab volgt een natuurlijke cyclus. “Het biodynamische licht bootst het ritme van natuurlijk daglicht na”, verduidelijkt Lianne. “Kunstmatig licht is niet meer weg te denken uit onze leefomgeving, maar de effecten op onze gezondheid zijn niet altijd gunstig. Door de biologische klok in balans te houden, voelen de gebruikers zich alerter, frisser en fitter. Op strategische momenten creëert het lichtsysteem actieve en rustige periodes. Op die manier werken kantoorgebruikers meer in harmonie met hun biologische klok.” Helder en koeler licht in de ochtend zorgt voor de nodige alertheid en mentale veerkracht om complexe taken af te werken. Warmer licht ’s namiddags bereidt het lichaam voor op rust en ontspanning.
Foto’s: Melissa Swager – Erfgoed en Visie
Totaalbeleving in architectuur
De voordelen van natuurlijke elementen op de gezondheid en het welzijn van de gebouwgebruikers zijn legio, getuigt Lianne. “Natuurlijke elementen hebben een bewezen positief effect op de werking van je hersenen en je cognitieve vaardigheden. Ze zijn niet alleen visueel héél aantrekkelijk. Ze geven ook een boost aan je creativiteit, je productiviteit en je concentratievermogen. Een belangrijke troef om uit te spelen in je bouwprojecten.” Natuurlijk creëer je met één groene kamerplant geen grootschalig effect. Biophilic design gaat om een totaalbeleving waar mensen herhaaldelijk in contact komen met natuurlijke elementen. “Idealiter vormt groen een integraal onderdeel van de architectuur en het interieurontwerp.”
Lianne: “In mijn eigen projecten vormt biophilic design het leidende principe. Als ontwerper voel ik de verantwoordelijkheid om de natuur in mijn projecten te verwerken. Natuurlijke elementen zijn tegenwoordig prominenter aanwezig in de ontwerpen die ik maak.De schetsontwerpfase bevat bijvoorbeeld al een vlekkenplan waar ik het groen op aanduid. Zo neem je de klant in een vroege fase mee in je gedachtegang. Samen met de interieurbeplanters bekijk ik dan op welke plaats welke planten terecht komen. Doorgaans kies ik voor echte planten want die symboliseren het leven an sich en bieden vele voordelen. Het is belangrijk om in zee te gaan met een goede interieurbeplanter die duurzame planten kweekt. Dus geen wegwerpgroen uit tuincentra. Je sluit in dat geval best een onderhoudscontract af met de beplanter. Of je maakt iemand binnen je bedrijf verantwoordelijk voor het onderhoud van de beplanting.”
Foto: Alexander Mijts – VIBE
“Opdrachtgever meenemen in verhaal”
Hoewel circulair en biobased bouwen in de lift zitten, merkt Lianne dat het budget een belangrijke horde is voor de opdrachtgever. “Circulaire, gezonde producten en materialen zijn niet altijd goedkoop en dat speelt zeker een rol. Als ontwerper heb je de verantwoordelijkheid om duurzame keuzes te maken. Dan moet je de opdrachtgever kunnen meenemen in je visie en je verhaal. Als een bedrijf zich duurzaam profileert, moet ze die waarde ook uitdragen in haar ganse bedrijfsvoering. Niet enkel in haar marketing. Het interieurontwerp is daar een zeker piste om het verschil te maken.”
Stilaan vinden opdrachtgevers spontaan de weg richting Studio Lime voor groene interieurs. “Het helpt dat ik me profileer als ontwerper voor biophilic interieurs waardoor ik de juiste klanten aantrek. Het blijft een opdracht om mensen te overtuigen van de goede zaak. De ene klant staat op dat vlak stappen verder dan de andere. Dan is het hun keuze of ze meewillen of niet. Volgens mij zitten we bijna op een kantelpunt. Het moment nadert dat klanten zullen zeggen: ‘wij willen het anders’. Dus moet je als onderneming voor jezelf de vraag durven stellen of je toekomstbestendig bent of niet.”
Uitgelichte foto: Studio Lime