Het verhaal achter de coronacrisis leest als een sinistere distopie van George Orwell. Wie had een jaar geleden gedacht dat een virus het openbare leven, de internationale economie en de media zou beheersen? Nee, in die wereld willen we geen tweede keer ontwaken.

Door Laurens Marysse (VIBE vzw)

Oké, we spelen open kaart. Wij zagen ‘m ook niet zo hard aankomen. Halverwege maart openden we de gordijnen in een nieuwe wereld. Afgesneden van onze familie en vrienden, gebunkerd met onze kinderen in huis, aangewezen op onze keukentafel als werkplek en niet meer toegelaten om op verplaatsing te eten. Bizarre tijden, hoewel u dat waarschijnlijk al veelvuldig las of hoorde. De coronacrisis neemt onze oogkleppen weg. Zijn onze gebruiken en onze samenleving nog steeds zo ideaal als we ze presenteren? Maar we zijn gelukkig veerkrachtig en vindingrijk. De opportuniteiten die dit mondiale bezinningsmoment biedt, zijn legio. Ja, u geeft die veranderingen momenteel (on)bewust een duwtje in de rug. Wandelt u even mee.

Mentale en fysieke reboot

We missen het openbare leven. Als sociaal dier leven we al te lang in het desolate isolement van onze familie en vrienden. Ook wij missen de reguliere familiebezoeken en verlangen naar de frisheid van het eerste welverdiende biertje dat onze tong streelt. Ondertussen zoeken we andere wegen om het monotone ‘in uw eigen kot’-bestaan te doorbreken. De lol is er ondertussen af. De series gebinged en de platen grijsgedraaid. We zoeken massaal de parken en de natuurgebieden in en rond onze gemeentes op. Groene ruimtes brengen nu eenmaal de broodnodige verpozing en rust die we allemaal in deze hyperversnelde tijden verdienen. Het gunstige effect van groen op onze mentale gezondheid is al meermaals bewezen. Geen wonder dat creatieve zielen hun ideeën vormgeven tijdens een natuurwandeling. En een wandel- of jogpartij helpt ook om de extra coronakilo’s (wij verzonnen het woord niet) kwijt te raken. Dus waarom brengen we de natuur niet dichter bij onze woningen en onze werkplaatsen?  Wonen, werken en natuur zijn even onlosmakelijk met elkaar verbonden als de Heilige Drievuldigheid. Het zijn geen eenheden die we apart moeten organiseren, maar die elkaar net intensiveren en versterken. We zijn altruïstisch want we delen onze eigen tuin met zij die dat voorrecht niet genieten of zetten ons met de buurt in om meer groen in het straatbeeld te krijgen. Lovenswaardig.

Sanatoriumkuur voor de steden

Op hetzelfde elan kunnen we verder gaan. De afzwakking van het openbare leven zorgt dat we de publieke ruimte terug omhelzen als een minnares uit vervlogen tijden. Ze was er steeds als een geruststellende zekerheid. Dat we ons zo min mogelijk met de wagen bewegen, zorgt dat we de charme herontdekken van verplaatsingen per fiets of te voet. En wat merken we? We genieten er met volle teugen van. Een mooi neveneffect: geen deprimerende filecijfers meer tijdens het radionieuws. In Milaan, Brussel, Brighton en Londen zien de overheden het potentieel om voetgangers en fietsers meer ademruimte te geven. Het doel is niet om de automobilist te koeioneren. Deze gemeenten anticiperen op nieuwe perspectieven en stellen de veiligheid en de gezondheid van hun inwoners voorop. De coronacrisis als eyeopener. Minder autoverkeer betekent minder ongevallen, minder omgevingslawaai, een kindvriendelijke omgeving en het garandeert een betere luchtkwaliteit. Sinds halverwege maart is de luchtkwaliteit van verschillende steden serieus vooruitgegaan. Onze steden ondergaan een sanatoriumkuur en daar geniet iedereen van. Fietsen en wandelen zorgen dat we minder stress en druk ervaren. U vaart toch meteen mee in deze tijden van stroomversnelling?

Stad Brussel besloot om van de vijfhoek een woonerf te maken. Of hoe de stad de bewoners meer ademruimte geeft.

Industriële of biologische tomaat?

We geven het toe: per fiets of te voet is het iets lastiger om de boodschappen in huis te brengen. Maar we volharden en zoeken creatieve oplossingen die lonen. We kopen terug in de buurtsupermarkt, in de hoevewinkel of via Belgische webshops. Ogenschijnlijk kleine veranderingen in ons dagelijkse ritme die onze economie helpen. De coronacrisis inspireerde Boris Landuyt bijvoorbeeld om het platform Kaabee op te zetten met intussen meer dan 500 geregistreerde Belgische webshops (thanks voor de tip). Lokaal kopen is de boodschap. De handelaars danken u en uw geld blijft binnen de nationale economie. Dus waarom kopen we niet vaker bij diezelfde handelaars uit onze buurt? Het maakt onze economie veerkrachtiger zodat we niet langer afhankelijk zijn van het buitenland. Heeft u uw tomaten liever geïmporteerd vanuit Spanje waar ze industrieel groeien en bijgevolg dito smaken? Of prefereert u zoete, rijpe tomaten van de bio-boer om de hoek die zijn planten met dagelijkse toewijding onderhoudt? U hoeft waarschijnlijk niet lang na te denken.

Goin’ home for work

Haast vergeten, maar naast onze familie en vrienden missen we ook onze collega’s op het werk. Telewerken is de norm. We schuiven de ontbijttafel aan de kant en installeren ons om 9 uur met de laptop. Geen evidentie wanneer je gewoon bent om je vijf dagen per week naar je werk te verplaatsen. En toch vinden we onze weg naar digitale mogelijkheden (zoals Skype, Zoom, Teams…) om in contact te blijven met elkaar. Bij VIBE lanceerden we de wekelijkse digitale koffieklets om even de sleur van het kotleven te doorbreken. Toegegeven, na deze opsluiting hunkeren we naar het contact en overleg met onze collega’s. Niettegenstaande toont deze periode aan dat twee of drie dagen per week telewerken geen obstakel hoeft te vormen. De voordelen haalden we al aan. Minder wagens op de baan, minder verplaatsingstijden, minder fileproblemen en efficiëntere werkpatronen. Voor u bezwaar tekent: onderzoek toont aan dat de Belg gemiddeld een uur per werkdag langer werkt. De stimulatie van thuiswerk is volgens ons opnieuw een goede stap in de richting van een veerkrachtige en toekomstgerichte samenleving. Een samenleving die leert van de huidige situatie en de perspectieven naar de toekomst opentrekt. Een samenleving die geen tweede keer in deze pandemie zal ontwaken. Een welverdiende pluim op uw pet voor uw inspanningen. En geef toe: u wordt liever wakker in onze wereld?