Earth Plant & Fiber is de nieuwe sectoroverstijgende ketencoalitie voor nature-based toepassingen en oplossingen. “We willen het potentieel van natuurlijke reststromen volledig benutten”, vertelt coördinator Rein Dessers.
Het idee voor een overkoepelende organisatie die inzet op de valorisatie van natuurlijke restfracties rijpt al even. Volgens Rein Dessers, coördinator van Earth Plant & Fiber en afdelingshoofd Innovatie bij het maatwerkbedrijf KiemKracht, vonden gelijkgestemde geesten elkaar op hetzelfde moment. “Via mijn job bij KiemKracht had ik startsubsidies aangevraagd bij de Vlaamse overheid om een nieuwe natuur- en milieuvereniging op te richten”, verduidelijkt Rein. “Eind 2023 zaten we een eerste keer samen met pioniers binnen de biobased bouwsector zoals Natura Mater, IsoHemp, Gramitherm, EXIE, BC materials en Arte Constructo. Begin 2024 nodigden we 40 pioniers over de hele keten uit om de eerste krijtlijnen van de nieuwe vereniging te trekken. Hieruit bleek dat we ons actieterrein best ruim opvatten. Earth Plant & Fiber is meer dan de ketencoalitie voor biobased reststromen. We zijn de nature-based ketencoalitie. Daardoor vinden ook de producenten van levende systemen, zoals groendaken en moswanden, een plaats bij ons.” En de naam? “Die kwam er toevallig. Maar hij is wel een knipoog naar de muziekgroep Earth Wind & Fire.”
Van afval naar grondstof
Natuurlijke reststromen, zoals bermmaaisel en houtsnoeisel, krijgen gewoonlijk het label ‘afval’ opgespeld. Daardoor worden deze fracties getrakteerd op een enkeltje richting de compostinstallatie of verbrandingsoven. Die verkapte denkwijze wil Earth Plant & Fiber aanpakken. Rein: “Het is onlogisch dat we met deze waardevolle grondstoffen kilometers rondrijden richting de goedkoopste compostverwerker in België of Nederland. We onderschatten het potentieel dat we kunnen valoriseren. We moeten ons standaard de vraag stellen voor welke functionele toepassingen we een restfractie kunnen inzetten.”
De ketencoalitie grijpt het momentum om een nieuw elan te geven aan de nature-based revolutie. Vanuit het circulaire gedachtegoed groeit er iets in verschillende sectoren. “We maken werk van een structurele samenwerking tussen de partijen in de keten”, licht Rein toe. “Op lokaal niveau zijn er boeiende ontwikkelingen aan de gang die de reststromen uit de landbouw en de groenverwerking herwaarderen. Door samen met onze leden samenwerkingen en projecten op te zetten, bieden we een forum aan toepassingen met een positieve impact. Zo schrijven we een nieuw verhaal voor de nature-based revolutie.”
Kruisbestuiving is essentieel
Met haar werking richt Earth Plant & Fiber de pijlen op alle actoren in de waardeketen: gaande van leveranciers van natuurlijke reststromen over ontwerpbureaus tot kennisinstellingen. Rein: “De spelers die achter de doelstellingen van de vereniging staan, trekken we mee in bad. Ons zwaartepunt ligt momenteel bij de ondernemingen en startups die hun nature-based oplossing willen valoriseren. Door deze partijen samen aan tafel te brengen, maken we kruisbestuiving mogelijk. Creativiteit en samenwerking zijn broodnodig om sneller impact te maken. Met Earth Plant & Fiber geven we de nature-based economie een duw in de rug.”
Hoewel de vereniging momenteel op bouwoplossingen focust, wil ze in de toekomst sectoroverschrijdend te werk gaan. Natuurlijke reststromen kunnen ook in andere economische sectoren, zoals de textiel- en landbouwindustrie, functioneel ingezet worden. Bijvoorbeeld als een grondstof voor kleur- of meststoffen. Rein: “We willen de waardeketen niet verengen tot de bedrijven die actief zijn binnen de landbouw- en bouwsector. Daarvoor halen we onze inspiratie bij het platform Valbiom (Valorisation de la biomasse, nvdr.) die de organisaties binnen de Waalse bio-economie tezamen brengt om de groenresten te valoriseren.”
“In ketens communiceren”
Een centrale dienst waar Earth Plant & Fiber op inzet, is de matchmaking binnen de biobased economie. “We helpen ondernemingen om hun eerste stappen te zetten in de markt en introduceren hen bij de relevante spelers uit ons netwerk. Zo willen we wederzijdse kruisbestuiving mogelijk maken. We geloven dat de kracht zit in de samenwerking tussen onze leden en dat ze van elkaar kunnen leren.” Daaraan gekoppeld neemt de vereniging ook een adviserende rol op zich. “We ondersteunen onze leden bij hun praktische vragen en maken voor hen een oriënterende nota op. Bijvoorbeeld over een haalbaarheidsstudie, performantietesten of hulp bij de logistieke organisatie van de supply chain.”
Dat we op een positieve manier naar reststromen moeten kijken is duidelijk. Daarom zet Earth Plant & Fiber in op de collectieve beeldvorming. “We gebruiken de kracht van verhalen. Ik ben ervan overtuigd dat we een krachtige boodschap neerzetten door in ketens te communiceren. Je creëert een nieuwe dynamiek als je een landbouwer en een productdesigner samen in beeld brengt. Je verhaal wordt meer dan een commerciële bedrijfscase waarin één persoon aan het woord is.”
Criteria voor fossiele materialen
Die collectieve beeldvorming helpt om op een hoger politiek niveau de discussie open te breken. Beleidsmatig zijn er juridische hindernissen die de doorbraak van nature-based materialen afremmen. Door gepaste adviezen te geven wil Earth Plant & Fiber het pad effenen voor lokale en natuurlijke oplossingen. “Hiervoor mikken we op meerdere domeinen zoals het landbouw-, bouw-, energie- en afvalbeleid. Ondernemers kunnen hun struikelblokken aan ons doorgeven die we dan in een ledenwerkgroep verder opnemen. Met concrete aanbevelingen en doelstellingen willen we de beleidsmakers adviseren.”
Ook op het vlak van kwaliteitsregulatie en -controle maakt Earth Plant & Fiber werk van een shift ten voordele van nature-based oplossingen. Het netwerk wil duidelijke afspraken maken over de kwaliteitsstandaarden en protocols voor de certificatie van deze materialen. “De materialen en de producten worden geaccrediteerd op basis van de kwaliteitscriteria en -regulatie die gelden voor fossiele materialen. Dat willen wij veranderen door nieuwe criteria en standaarden in te voeren die rekening houden met de unieke eigenschappen van nature-based producten. We willen betrouwbare informatie leveren op basis van correcte testen. Zo poetsen we de beleving rond deze materialen op”, besluit Rein.
